در روز یکشنبه ۲۷ شوال المکرم ۱۴۴۳ (۸ خرداد ۱۴۰۱) یکی دیگر از سلسله نشست های علمی روزانه مرجع عالیقدر آیت الله العظمی سید صادق حسینی شیرازی دام ظله با علما، فضلا و عموم مؤمنان در بیت مرجعیت شهر مقدس قم برگزار شد.

مشروح مطالب مطرح شده در این جلسه به شرح زیر است:

سؤال: آیا تنبیه بدنی جایز است؟

جواب: قرآن کریم می فرماید: «قوا انفسکم واهلیکم ناراً؛ خود و اهل خود را از آتش جهنم حفظ کنید»(تحریم6). تنبیه بدنی به مقداری که زدن فرزند در حفظ مؤثر باشد و به قصد تادیب باشد، نه تَشفّی، اشکالی ندارد، البته نباید سرخ یا کبود شود.

سؤال: آیا کشمش در اینکه اگر بجوشد، نجس و حرام می شود، حکم انگور را دارد؟

جواب: بنابر قول مشهور کشمش در این حکم ملحق به انگور نیست، مگر بنابر قول استصحاب تعلیقی که غالباً آن را حجت نمی دانند.

سؤال: صاحب عروه فرموده: «الماء المضاف ان لاقی نجساً تنجّس و ان کان کثیرا بل و ان مقدار الکر». بعضی از فقها همچون مرحوم اخوی شما نسبت به اینکه به مقدار الف کر باشد، اشکال نموده اند. آیا به نظر شما این اشکال تام است؟

جواب: به نظر می رسد اشکال تام باشد، زیرا اگرچه دلیل اطلاق دارد، اما عرفاً منصرف از چنین موردی است و لذا در شمول اطلاق چنین موردی شک می شود و هنگام شک در ظهور، اصل عدم ظهور است. و سبب شک این است که در زمان ائمه علیهم السلام عادتاً به مقدار هزار کر نبوده است.

سؤال: اگر شخصی به پدری بگوید فرزندت چنین کاری کرده است و پدر دراثر شنیدن خبر، فرزند را بزند (زدنی که حرام باشد) آیا این شخص گنهکار محسوب می شود؟

جواب: اگر عرفاً تسبیب باشد، گنهکاراست. اما معلوم نیست به صرف اینکه او به پدر گفته سبب باشد، زیرا در تسبیب یا باید مباشر فاعل غیرمختار باشد و یا اگر مباشر فاعل مختار است، آن واسطه به قصد آن فعل حرام این کار را کرده باشد. در باب اعانت بر اثم هم فقها فرموده اند در جایی اعانت بر اثم حرام است که تسبیب عرفی باشد. بله، در محرمات شدیده مانند قتل ممکن است بگوییم به صرف اینکه دیگری را امر به قتل کند و آن شخص هم به خاطر امر او مرتکب قتل شود، این آمر هم گنهار محسوب می شود.

سؤال: نسبت به عضو جدا شده از میت، احکام غسل و کفن دفن و نماز جاری می شود؟

جواب: اگر در عضو جدا شده استخوان نباشد، غسل و کفن و نماز بر آن واجب نیست، بلکه در پارچه ای پیچیده شده و دفن می شود. اگر درآن عضو جدا شده استخوان باشد، و غیر سینه باشد، غسل داده شده و در پارچه ای پیچیده و دفن می شود. اما اگر آن عضو جداشده سینه میت یا مشتمل بر سینه باشد، تمام احکام از غسل و حنوط و تکفین و نماز را خواهد داشت و نیز اگر بعض سینه مشتمل بر قلب باشد.

سؤال: منظور از طعام در آیه «فدیه طعام مسکین»چیست؟ چنانچه قیمت را بدهد، کفایت می کند؟

جواب: متبادر از طعام، گندم و جو است و تا به امروز بیّاع الطعام در کشور عراق به کسی که گندم و جو می فروشد، گفته می شود، نه کسی که فروشنده غذا باشد. لذا در فدیه باید گندم یا آرد نان را به فقیر بدهد و اگر قیمت آن را بخواهد بدهد، باید اطمینان داشته باشد که فقیر با آن پول نان می خرد و الا اگر اطمینان نداشته باشد، دادن پول کفایت نمی کند.

جواب: آیا اگر فقیر ادعای فقر کرد، می توان به او فدیه داد؟

جواب: از بعضی از ادله استفاده شده و بعضی از فقها هم فرموده اند که کفایت می کند.